Mast van de Maand - November 2020

In het laatste halve jaar hebben we regelmatig feedback ontvangen dat veel lezers het interessant vinden om in te gaan op de details op locatie bij een zendmast. Van een afstand lijken alle masten op elkaar, maar in elk geval is de layout maatwerk en zitten er flinke onderlinge verschillen in. Om meer aandacht hieraan te besteden, en om meer content op de site te plaatsen introduceren we een nieuwe serie: Mast van de maand. Hierbij laat ik elke maand een mast zien die ik ben tegengekomen, en zal ik ingaan op de geschiedenis, techniek en planning achter deze mast. Heb je zelf ook een suggestie voor een zendmast? Neem contact met ons op via Email of Twitter.

Voor de eerste editie zijn we in Ouderkerk aan de Amstel, bij de ouderkerkerplas langs de A9. Ik had op de Antennekaart gezien dat Vodafone en T-Mobile daar zijn verplaatst van locatie. Eerst zuidelijk van de A9, vervolgens noordelijk van de A9. Ik was toevallig in de buurt dus ik ben even gaan kijken. Het enige wat nog over is van de oude mast is een betonnen fundering met bouten waar de oude vakwerkmast heeft gestaan.

Het is duidelijk te zien dat de oude mast is weggehaald. Dit komt vaker voor en het gaat hierbij meestal om oude masten die niet meer zijn berekend op het gewicht van de grote antennes en vele RRUs die tegenwoordig in de mast moeten hangen. Tegenwoordig hangen er grote multiband antennes in de mast met soms wel een vijftal RRUs. Het gewicht in combinatie met zware wind kan de zendmast laten breken, iets wat ook wel eens is gebeurd in Nederland.

Aan de andere kant van de snelweg treffen we de nieuwe mast. Hij is zo recent geplaatst dat hij nog wordt gevoed door een agreggaat, hoewel de grijsbruine stroomkasten inmiddels ook op locatie staan.

Bij het vervangen van een zendmast wordt vrijwel altijd een nieuw stuk grond in de buurt gekozen. Hier wordt eerst een nieuwe mast gebouwd en in gebruik genomen voordat de oude wordt afgebroken. Dat zorgt ervoor dat het netwerk altijd bereikbaar blijft. Ook kunnen verschillende aannemers tegelijk hun werk doen op locatie. Deze mast is een vakwerkmast van Cellnex Telecom. Dit is een partij die in Nederland duizenden zendmasten bezit en deze verhuurt aan de telecomproviders. Ook buiten Nederland is Cellnex een grote partij hiervoor. Met een dergelijke constructie hoeven providers zich zelf niet druk te maken om het onderhoud aan de mast, of om de initiële bouwkosten.

Omdat het om een nieuwe mast gaat op een relatief drukke locatie hebben de providers hier nieuwe apparatuur opgehangen met een flinke capaciteit.

We beginnen met Vodafone. Vodafone heeft hier gekozen voor een layout met het meeste spectrum wat ze op dit moment uitrollen. Dit betekent dat de frequenties 800MHz, 900MHz, 1800MHz, 2100MHz en 2600MHz aanwezig zijn. Hierbij zenden 1800MHz en 2600MHz in een 4x4 Mimo configuratie, voor extra capaciteit en snelheid.

Vodafone heeft bij deze mast een vrij nieuwe Ericsson kast geplaatst waarin de verbindingsapparatuur van deze locatie zit. Ze hebben geen zenders in de kast hangen, alle frequenties gebruiken RRU's buiten de kast. Op deze foto zie je 6 RRU's. De bovenste drie zijn Ericsson Radio 2219 voor 900MHz GSM. De kleinere variant daaronder zijn drie Radio 2217's voor 800MHz. In de metalen kist links zitten combiners waarmee de signalen van 800MHz en 900MHz in 1 set feeders wordt gecombineerd.

De RRU's voor de hogere frequenties hangen in de zendmast. Vodafone heeft hier gekozen voor een 3-band antenne van Huawei, waarschijnlijk de ATR4518R11v06. Deze heeft 2 poorten voor de lage frequenties (welke vanaf de grond komen) en 4 poorten voor de hoge frequenties. De bovenste RRU is voor 4T4R 1800MHz, het exacte type is onbekend. De middelste RRU is een Radio 2217 voor 2T2R 2100MHz. De onderste RRU is voor 4T4R 2600MHz. Het exacte type hiervan is ook onbekend, maar het is gezien het formaat wel een ander type dan de RRU voor 1800MHz.

Omdat deze antennes maar 4 poorten voor de hoge banden hebben hangen onderaan de antenne een aantal combiners. 2 hiervan zijn 3-band combiners met 1800MHz + 2100MHz + 2600MHz. De andere twee combiners zijn maar 2-band combiners voor 1800MHz + 2600MHz. Dit omdat 2100MHz geen 4T4R is maar 2T2R. Het gecombineerde signaal gaat vervolgens de antenne in.

Het lijkt bij Vodafone standaardstrategie te zijn om met 2100MHz geen 4x4 Mimo in te zetten. Mocht dat in de toekomst nog gaan gebeuren is daar hier ruimte voor, door twee extra 3-band combiners te gaan gebruiken. Een soortgelijke upgrade zal ongeveer 150Mbps capaciteit per sector op kunnen leveren. Deze antennes hebben geen ondersteuning voor de 1400MHz band. Ook is er geen enkel spoor van de nieuwe 700MHz band, hoewel de antennes hier wel ondersteuning voor hebben.

De tweede provider in deze zendmast is T-Mobile. Voor T-Mobile wijkt deze mast weinig af van de standaardlayout die ze overal plaatsen bij nieuwbouw.

Hoewel de kwaliteit van de foto wat tegenvalt is duidelijk te zien dat T-Mobile hier gebruikmaakt van zijn standaard antenne bij nieuwbouw, de A144521R0v06. Deze antenne heeft 4 poorten voor de lage banden welke worden gebruikt voor 700MHz, 800MHz en 900MHz in een 2T4R configuratie met een Huawei RRU5509t. Daarnaast heeft deze antenne 8 poorten voor de hogere banden. 4 hiervan worden gebruikt voor 1800MHz en 2100MHz in een 4T4R configuratie met de Huawei RRU 5502. De andere 4 poorten zijn vrijgelaten om later 2600MHz of 1400MHz te kunnen plaatsen, beide banden worden ondersteund door deze poorten. Ook heeft deze antenne nog 2 sets clusterpoorten voor 8T8R 2600MHz TDD en 8T8R 3500MHz TDD. Daarmee geeft deze antenne T-Mobile genoeg ruimte voor groei voor een groot deel van het 5G-tijdperk.

In de mast is te zien dat T-Mobile extra glasvezelkabels en stroomkabels de mast in heeft getrokken welke ongebruikt hangen te wachten op een upgrade. Mogelijk hebben ze hier alvast rekening gehouden met een extra frequentieband, 2600MHz FDD, 2600MHz TDD of 3500MHz TDD. Hierdoor is het bijhangen van een extra RRU vrij simpel te doen.

Tot zover de eerste editie van de mast van de maand. Wat vind je van deze serie? Laat je mening of reactie hieronder achter, of kom langs op het Antenneforum.